هات تپ و تعریف عملیات هات تپ گیری یا Hot Tapping
فرایندی است دارای ضریب امنیت بسیار بالا و شامل کارهایی مثل برشکاری، جوشکاری بر روی لوله های حاوی مواد مختلف از جمله سیالات داغ و پر فشار، یا هوا و گاز و بخار و …. که به منطور افزودن و یا انسداد انشعابات مختلف انجام می پذیرد و به نحوی که مانع ادامه یافتن جریان کار نشود و در عملیات هات تپ نیازی به تخلیه ی مخازن و خطوط نمی باشد و این یکی از برترین مزایای آن است . سر و کار داشتن با خطوط حمل مواد مختلف که می توانند داغ، سمی، آتش زا باشند در شرایطی که نیاز به تعویض و تعمیر لوله ها باشد و یا لازم باشد در یک بخش شیر یا اتصالات جدیدی ایجاد گردد اجتناب ناپذیر بوده و باید به بهترین شکل انجام گردد . در هات تپ با استفاده از تکنیک های ایمن سازی در برخی موارد نیاز به تخلیه خطوط می باشد و بعد از آن مراحل جوش زدن انجام می گردد اما در شرایطی دیگر امکان خارج نمودن آن بخش خاص از کل سیستم میسر نمی باشد زیرا منجر به ایجاد اختلال و نقص در عملکرد سیستم می گردد . در این شرتیط بدون اینکه عملیاتی قطع شود همزمان با اینکه سیستم لوله کشی به وطیفه ی تعیین شده ی خود عمل می نماید هات تپ انجام می شود .
هات تپ گیری چگونه انجام می شود؟
ابتدا قطعه ای به نام saddle از جنس آن لوله و با توجه به ضخامت و اندازه مورد نیاز در نظر گرفته شده و بر روی لوله قرار می گیرد و به وسیله ی جوش دادن این دو قطعه به یکدیگر متصل می گردند ، به این قطعه نشیمنگاه نیز گفته می شود . تمامی استاندارد های جوشکاری در فرآیند هات تپ رعایت می گردد . جهت باز و بسته کردن انشعاب به منظور عبور ماده سیال از داخل آن نیاز به تعبیه یک شیر می باشد که بر روی saddle نصب می گردد . وقتی که زبانه ی شیر در حالت بسته قرار بگیرد ، هیچ نوع ماده ای قابلیت انتقال از لوله اصلی به سمت خروجی نشیمنگاه را ندارد . هدف از انجام روش هات تپ می تواند به دو دلیل عمده انجام گردد :
- ایجاد یک انشعاب جدید
- تعمیرات و ایجاد تغییر در بخشی از مسیر اصلی
در هنگام تعمیر ، دو saddle جداگانه بر روی دو طرف آن قسمت از مسیر که نیاز به اعمال اصلاحات دارد نصب می گردد و از یک وسیله ی بخصوص بر روی شیر های هات تپ نشیمنگاه استفاده می شود . این وسیله برای مسدود نمودن جریان استفاده می شود . در این هنگام از بای پس یا لوله ی کنار گذر بهره گرفته و انواع سالات که در خط اصلی در حرکت باشند از طریق By Pass به مسیر جدید هدایت می شوند. انجام این روش بر روی لوله های مختلف از جنس فولادکربنی و یا ضد زنگ، نیکل، آهن ، چدن ، برخی از آلیاژها ، پلی اتیلن و pvc امکان پذیر می باشد .
سنجش نیازمندی های یک پروژه هات تپ گیری
در انجام این فرآیند، لازم است که مراحل آن به درستی انجام شوند برای مثال در ابتدا محل اجرای پروژه بررسی و آماده گردد و پس از آن تمامی موارد مرتبط با ایمنی مورد بازبینی قرار گیرد . هر گونه تست و آزمایش لازم در خصوص متریال ها و سیالات موجود در خطوط انجام شود تا ریسک های پروژه هات تپ به حداقل برسد .یکی از ملزومات اجرای این فرآیند این است که قبل از انجام هر گونه عملی ، مهندس مربوط به پروژه که از توانمندی های لازم برخوردار است با سنجش شرایط و نیازمندی ها طرح را بررسی کند و ابزار های لازم را تعیین نماید تا بتوان هات تپ را در بالاترین سطح ایمنی با موفقیت اجرا نمود .